Licencja niewyłączna a licencja wyłączna- rodzaje licencji
Czym jest umowa licencji? Przedmiot umowy i kluczowe postanowienia umowy
Umowa licencyjna to umowa pomiędzy licencjodawcą a licencjobiorcą, która określa warunki korzystania z praw autorskich, patentów, znaków towarowych czy innych form intelektualnej własności. Umowa ta precyzuje prawa i obowiązki obu stron, warunki finansowe, zakres licencji oraz sposób korzystania z utworu. Licencja może być udzielana na określony czas, na danym terytorium oraz powinna określać sposób wykorzystania danego dzieła czy wynalazku. Strony mogą zawrzeć umowę licencji również jako element innej umowy, np. umowy o dzieło. To, co odróżnia tę umowę od umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych to prawo licencjobiorcy jedynie do używania przedmiotu licencji przez pewien okres przy zachowaniu praw majątkowych przez twórcę.
Ważnym elementem umowy licencji jest określenie zakresu praw, które są przekazywane licencjobiorcy oraz ograniczeń dotyczących ich wykorzystania. Licencja może być wyłączna, co oznacza, że licencjodawca nie udziela jednocześnie praw do korzystania z dzieła innym podmiotom, bądź niewyłączna, co daje możliwość udzielania licencji innym osobom w tym samym czasie.
Umowa licencji jest istotnym dokumentem, który reguluje stosunki pomiędzy stronami i zapewnia ochronę praw autorskich oraz zabezpiecza interesy obu stron. Dlatego ważne jest, aby umowa była jasna, precyzyjna i zawierała wszystkie niezbędne postanowienia. W przypadku sporów czy niejasności umowa licencyjna stanowi podstawę do rozstrzygania ewentualnych konfliktów. Musimy przyznać, że chociaż Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: Ustawa) nie jest zbyt obszerna, to jednak na osobę nie mającą doświadczenia w tym zakresie czeka kilka pułapek. Do tej pory trafiają do nas umowy przygotowywane samodzielnie przez Klienta czy na podstawie wzorów umów pobranych z Internetu, gdzie część zapisów okazuje się być nieważna, o czym opowiemy poniżej.
Elementy umowy licencyjnej - pola eksploatacji i pułapki
Jest kilka elementów, które muszą znaleźć się w umowie bądź też powinny być prawidłowo skonstruowane, aby była ona skuteczna. W pierwszej kolejności należy dokładnie określić przedmiot umowy, czyli utwór, co do którego licencjodawca udzieli prawa.
Skoro licencja to możliwość korzystania z utworu w określony sposób, w umowie o udzieleniu licencji sposób ten powinien zostać wskazany. W Ustawie nazywa się to polami eksploatacji utworu. Są to wszelkie dopuszczalne sposoby i formy korzystania z utworu. Art. 50 Ustawy wskazuje przykładowy, niewyłączny katalog takich pól eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy;
c) w zakresie rozpowszechniania utworu w sposób inny niż określony w pkt b) – publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym.
W tym miejscu należy wskazać, że pola eksploatacji muszą zostać wskazane w umowie licencji i być znane w chwili jej zawierania. Spotykamy się niekiedy z umowami, gdzie pada zapis, że licencjobiorca ma ma prawo do korzystania z utworu na wszelkich polach eksploatacji, co nie jest zgodne z prawem. Jeśli w trakcie trwania umowy strony będą chciały poszerzyć pola eksploatacji to licencjobiorcy należy się za to dodatkowe wynagrodzenie. Od tej zasady istnieje wyjątek, a dotyczy to utworów wykorzystanych lub włączonych do utworów audiowizualnych oraz utworu wchodzącego w skład utworu zbiorowego. W takim wypadku twórca może wyłącznie z ważnego powodu odmówić udzielenia zezwolenia na korzystanie z tego utworu na polach nieznanych w chwili zawierania umowy licencji.
Na jakie jeszcze postanowienia trzeba uważać? Otóż:
- postanowienie, że umowa dotyczy wszystkich utworów lub wszystkich utworów określonego rodzaju tego samego twórcy mających powstać w przyszłości jest nieważne,
- gdy umowa nie stanowi o wynagrodzeniu bądź bezpłatności umowy to wprowadza domniemanie, że twórcy takie wynagrodzenie się należy,
- gdy na podstawie umowy wynagrodzenie twórcy liczone jest od zysku daje mu prawo do otrzymania informacji i wglądu do dokumentacji, która będzie miała znaczenie dla określenia tego wynagrodzenia,
- umowa, która nie określa jednoznacznie, czy twórca przenosi autorskie prawa majątkowe czy udziela licencji będzie uznawana za umowę o charakterze licencyjnym.
Umowa licencji niewyłącznej - jak zawrzeć umowę?
Licencja o charakterze niewyłącznym to umowa pomiędzy posiadaczem praw majątkowych autorskich a licencjobiorcą, która umożliwia licencjobiorcy korzystanie z utworu na określonych warunkach. Jest to jedna z form licencji, kiedy udzielenie licencji nie ogranicza możliwości współdzielenia praw autorskich z innymi podmiotami, zachowując jednocześnie możliwość udzielenia prawa innym osobom do korzystania z tego samego utworu na tym samym polu eksploatacji.
Kluczowe elementy umowy licencji o charakterze niewyłącznym to określenie zakresu upoważnienia do korzystania z utworu, czas trwania licencji, sposób rozliczeń oraz zabezpieczenia przed ewentualnym naruszeniem praw do utworu. Ważne jest również jasne określenie obowiązków stron w przypadku ewentualnych sporów czy naruszeń umowy.
W przypadku tego typu licencji licencjobiorca ma określone prawa do korzystania z utworu w wymienionych w umowie polach eksploatacji, ale nie jest jedynym podmiotem uprawnionym do jego wykorzystania. Twórca może udzielić takiego samego upoważnienia innym osobom. Dobrym przykładem są tutaj licencje na wszelkiego rodzaju oprogramowanie- chociażby pakietu Office. Jest to korzystne zarówno dla posiadacza praw autorskich, który może nadal korzystać z utworu, jak i dla licencjobiorcy, który ma możliwość wykorzystania go w swojej działalności. Licencja niewyłączna może być zawarta nawet w formie dorozumianej czy ustnej, zatem nie musi zostać udzielona w formie pisemnej, chociaż nasza Kancelaria rekomenduje, aby była jednak zawarta na piśmie. Licencjodawca niewyłączny nie posiada prawa do dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia praw do utworu przez inną osobę. To uprawnienie pozostaje przy twórcy.
Właściwie sporządzona umowa licencji jest kluczowa dla obu stron, zapewniając klarowność warunków współpracy i chroniąc prawa autorskie. Dlatego warto zadbać o profesjonalne opracowanie umowy, aby uniknąć ewentualnych nieporozumień czy sporów w przyszłości.
Licencja wyłączna - prawa licencyjne i ograniczenie autorskich praw majątkowych
Licencja wyłączna to umowa pomiędzy twórcą a osobą lub firmą, która otrzymuje prawa do korzystania z utworu na wyłączność w zakresie objętym umową. Jest to jedna z form umów licencyjnych, która pozwala na ograniczenie dostępu do utworu przez inne podmioty, bowiem licencjodawca zobowiązuje się do nie udzielenia dalszych licencji innym osobom poza licencjobiorcą w zakresie i polach eksploatacji objętych umową. Dzięki licencji wyłącznej posiadacz praw autorskich ma możliwość kontrolowania sposobu wykorzystania swojego dzieła oraz uzyskania z tego tytułu wynagrodzenia.
Umowa licencji wyłącznej określa warunki korzystania z utworu, takie jak zakres wyłączności, czas trwania umowy, terytorium, na którym mają obowiązywać prawa oraz wysokość wynagrodzenia. Jest to ważny dokument, który powinien być starannie opracowany i podpisany przez obie strony.
W przypadku licencji wyłącznej licencjodawca udziela licencjobiorcy prawa do korzystania z danego utworu zgodnie z określonymi w umowie polach eksploatacji. Licencjobiorca wyłączny ma prawo dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych, w zakresie w jakim zostanie to wskazane w umowie. Uprawnienie to może jednak zostać wyłączone. Umowa licencji wyłącznej powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Licencja niewyłączna a licencja wyłączna
W przypadku obu licencji strony powinny zastrzec w umowie, że licencjobiorca może udzielać licencji kolejnym podmiotom, o ile taka jest ich wola. Sublicencja musi zostać wprost wskazana w umowie, w przeciwnym wypadku licencjobiorca nie będzie miał takiego prawa.
Pamiętaj, że licencja powinna dawać posiadaczowi praw autorskich pewność, że jego dzieło będzie chronione i wykorzystywane zgodnie z jego wolą. Warto dokładnie przeanalizować warunki umowy i skonsultować się z prawnikiem, aby uniknąć nieprzyjemnych sytuacji w przyszłości. Licencja może być korzystna zarówno dla twórcy, jak i dla podmiotu korzystającego z utworu, zapewniając klarowne zasady współpracy i ochronę praw licencyjnych.
Jeśli jestem zainteresowany sporządzeniem, opiniowaniem czy analizą licencji - zapraszamy do kontaktu.
© 2024 Kancelaria Radcy Prawnego Ewelina Jasion. Wszelkie prawa zastrzeżone.
ZNAJDŹ NAS
ADRES
Jemiołowa 16a/8
53-447 Wrocław
KONTAKT
kontakt@jasion.pl
+48 721 555 826